Alfred H’nin Kayıp Fotoğrafları – Redux, Ronan McCrea
*ALTYAZI İÇİN VİDEONUN SAĞ ALT KISMINDA BULUNAN “ALTYAZILAR (C)” BUTONUNA TIKLAYABİLİRSİNİZ.
Alfred H’nin Kayıp Fotoğrafları (The Lost Photographs of Alfred H), iki farklı ekrana yansıtılmış olan, 35 mm’lik yansılardan oluşan bir seridir. Görüntülerde, genç bir kız aile albümünden aldığı fotoğrafları yere bırakarak Berlin şehrinde yürürken arkasında bir iz bırakmaktadır.
Fotoğraflar genellikle boşalan apartman daireleri temizlenirken bulunan aile fotoğrafları koleksiyonlarının sıklıkla satıldığı Berlin’deki bir bitpazarından alındı. 300’den fazla siyah beyaz fotoğraftan oluşan söz konusu fotoğraf koleksiyonu, yirminci yüzyıl boyunca 1920’ler ile 1960’lar arasındaki dönemde orta sınıf bir Berlin ailesinin yaşamını belgelemektedir. Fotoğrafların merkezinde yer aldığından tanımaya başladığımız ana karakter, gençliğinden itibaren 1960’larda yaşlı bir adam oluncaya dek hayatının çeşitli aşamalarında fotoğraflanan Alfred H’dir. Fotoğraflar ailenin çeşitli üyelerini, çıktıkları gezileri ve yabancı ülkelerde yaptıkları tatilleri resmetmekte, söz konusu koleksiyon aynı zamanda Nasyonal Sosyalizmin yükselişinden İkinci Dünya Savaşı’na kadar yirminci yüzyılın travmatik dönemlerini de gözler önüne sermektedir.
Bu canlandırma ise, Grimm Kardeşler tarafından anlatılan ‘Hansel ve Gretel’ adlı masaldaki bir motife dayanmaktadır; masalda Hansel, kız kardeşi Gretel ile Avrupa folklorunun arketipi olan kara bir ormanda terk edildikten sonra eve dönüş yolunu bulmak için ilerlediği yolda ardında ekmek parçalarından bir iz bırakır.
2010 yılında Sinop’ta Alfred H’nin Kayıp Fotoğrafları‘nın yeni bir versiyonu oluşturuldu. Sanatçı, Sinopale 3 kapsamında küratörler Rana Öztürk ve Vaari Claffey sanatçıyı, şehrin doğu tarafındaki deniz kıyısında bulunan Sinop Dr. Rıza Nur Halk Kütüphanesi’nde ‘Geçici Olarak Rafa Kaldırıldı’ (Temporarily Shelved) başlıklı karma sergiye davet ettiler.
Fotoğraf koleksiyonun bu yeni versiyonu, sanatçı ve küratörlerin sergi açılışına kadar şehirde geçirdikleri on gün boyunca kaydettikleri yeni bir Türkçe seslendirmeyi de içermekteydi. O zamana kadar sergilenen fotoğraf dizisi, herhangi bir ses ve yorum eşlik etmeden sunulmuştu.
Fotoğraflara eşlik eden bu yeni seslendirme eser, Feyzanur Sandalcı ve Ataberk Gümüş olmak üzere iki Sinoplu çocuk tarafından, İstanbullu yazar ve kolaylaştırıcı Zerin Dirihan’ın Alfred H görüntülerine yanıt olarak yazdığı bir metnin arasına serpiştirilmiş olan Hansel & Gretel masalının Türkçe baskısının bir okumasını içeriyordu. Eser daha sonra kütüphanenin çocuk bölümüne yerleştirildi.
Şimdi ise, Rana Öztürk’ün Sinopale 8 için hazırladığı ‘Sinopale’nin İlişkisel Atlası’ Projesi kapsamında, bu eserin Alfred H’nin Kayıp Fotoğrafları – Redux adlı bir başka versiyonu daha oluşturuldu. Video-kolaj tarzındaki bu yeni dijital çalışma, orijinal 35mm slaytların taramaları, 2010 yılında gerçekleştirilen ses kaydının yeni İngilizce altyazılı hali, Sinop’ta küratörler tarafından çekilmiş enstantaneler ve sanatçının Ocak 2022’de İrlanda’nın Dublin kentindeki evinden Google Maps “Street View” (Google Haritalar, “Sokak Görüntüleri) ile yaptığı Sinop şehir turundan görüntüler içermekte.
Bu proje, Sinopale’yi ilişkisel bir karşılaşmalar sahası olarak ele alarak, bienalin daha önceki edisyonlarında Sinop’ta üretilen ve sergilenen sanat eserleri aracılığıyla Sinop ile başka yerler arasında daha önce var olmayan veya görünmeyen ne tür bağlantıların ortaya çıktığını keşfetmeyi amaçlıyor. Farklı yerleri ve zamanları birbirlerinden ayrı düşünmenin artık neredeyse hiç mümkün olmadığı küreselleşmiş bir dünya düzeninde, belirli bir yere konumlanmak üzere tasarlanmış bir bienal, katılan sanatçılar, sanat eserleri ve izleyiciler için o belirli yerde ve zamanda bulunmanın ne anlama geldiği sorusunu gündeme getirir.